رشد سه برابری تجدیدپذیرها در ایران نشانهای روشن از تغییر رویکرد دولت چهاردهم در مدیریت انرژی است. برنامهها و سرمایهگذاریهای تازه، کشور را در مسیر دستیابی به ظرفیت ۷ گیگاوات تا پایان سال قرار داده است.
جهش بزرگ انرژی پاک در ایران
رشد سه برابری تجدیدپذیرها در کمتر از دو سال اخیر، نقطه عطفی در سیاست انرژی ایران است. ظرفیت نیروگاههای بادی و خورشیدی کشور از حدود ۱.۵ گیگاوات به نزدیک ۳ گیگاوات رسیده و طبق برآوردها تا پایان سال به مرز ۷ گیگاوات خواهد رسید. این تحول تنها یک افزایش عددی نیست؛ بلکه پاسخی استراتژیک به ناترازی برق و بحران مصرف فسیلی به شمار میرود.
پیوند با برنامه هفتم توسعه
دولت چهاردهم اهداف فراتر از برنامه هفتم را دنبال میکند. در حالیکه قانون ایجاد ۱۲ هزار مگاوات ظرفیت جدید تجدیدپذیر را تکلیف کرده بود، تأکید رئیسجمهور این هدف را به ۳۰ هزار مگاوات رساند. رشد سه برابری تجدیدپذیرها در این چارچوب معنای ویژهای دارد و نشان میدهد ایران در حال حرکت به سمت استانداردهای جهانی است.
ابزارهای مالی و حمایت سرمایهگذاران
یکی از محرکهای این شتاب، ورود ابزارهای مالی نوین مانند «تابلوی سبز» در بورس انرژی است. در این بازار، برق تجدیدپذیر با نرخهای رقابتی تا سه برابر بیشتر از قیمتهای تضمینی معامله میشود. رشد سه برابری تجدیدپذیرها بدون چنین مکانیزمهایی امکانپذیر نبود. علاوه بر این، صندوق توسعه ملی با تأمین ۸۰ درصد سرمایهگذاری در پروژههای بزرگ، به موتور اصلی این جهش تبدیل شده است.
آیندهای که برق پاک میسازد
کارشناسان انرژی میگویند رشد سه برابری تجدیدپذیرها میتواند سهم ایران را در بازار جهانی انرژی ارتقا دهد. در سطح بینالملل، سهم انرژیهای تجدیدپذیر در سبد برق جهانی از ۳۰ درصد در سال ۲۰۲۴ به ۴۵ درصد تا ۲۰۲۸ خواهد رسید. ایران نیز اگر مسیر کنونی را ادامه دهد، میتواند به بازیگری مهم در منطقه تبدیل شود.
مدیریت هوشمند در کنار توسعه
رشد سه برابری تجدیدپذیرها باید با مدیریت هوشمند منابع انرژی همراه شود. ظرفیت ۱۱ هزار مگاواتی برقآبی و بیش از ۸۰ هزار مگاواتی نیروگاههای فسیلی، در کنار ۷ گیگاوات انرژی پاک، نیازمند سیاستگذاری دقیق است تا کشور در زمان دسترسی به خورشید و باد بیشترین بهره را ببرد.