صادرات عناصر کمیاب چین به ابزاری ژئوپلیتیکی تبدیل شده است. محدودیت‌های تازه پکن، اروپا را که ۹۸ درصد نیاز خود را از این کشور وارد می‌کند، در آستانه بحران صنعتی قرار داده است. این تصمیم می‌تواند پروژه‌های توربین‌های بادی، خودروهای برقی و فناوری‌های الکترونیک پیشرفته را فلج کند.
انحصار پکن بر زنجیره حیاتی فناوری‌های سبز، اروپا را در آستانه بحران قرار داد
چین سال‌هاست با سرمایه‌گذاری عظیم، زنجیره استخراج و فرآوری عناصر کمیاب را قبضه کرده است. پکن امروز نه‌فقط بزرگ‌ترین تولیدکننده، بلکه صادرکننده‌ای انحصاری است که با یک تصمیم می‌تواند بازار جهانی را بلرزاند. این قدرت، صادرات عناصر کمیاب چین را به یک اهرم فشار استراتژیک علیه غرب تبدیل کرده است.
اروپا زیر سایه بحران
اروپا بیش از ۹۸ درصد عناصر کمیاب خود را از چین تأمین می‌کند. این وابستگی سنگین حالا به تهدیدی بزرگ بدل شده است. تولیدکنندگان اروپایی در صنایع حساس ـ از خودروهای برقی تا توربین‌های بادی ـ هشدار داده‌اند که ادامه محدودیت‌ها می‌تواند خطوط تولید را متوقف کند. سقوط تولید در این حوزه‌ها نه‌تنها صنعت، بلکه برنامه‌های کربن‌زدایی قاره را به تعویق خواهد انداخت.
انگیزه‌های پکن
کارشناسان می‌گویند چین صادرات عناصر کمیاب را عمداً محدود کرده و با این اقدام پیامی سیاسی به غرب ارسال می‌کند: «بدون چین، گذار سبز متوقف می‌شود.» چین صادرات عناصر کمیاب را محدود کرد و با این اقدام غرب را تحت فشار گذاشت تا پیامی ژئوپلیتیکی منتقل کند.
تأثیر بر امنیت صنعتی اروپا
افزایش هزینه‌ها، کاهش عرضه و اختلال در زنجیره تأمین می‌تواند امنیت صنعتی اروپا را تضعیف کند. صنایع انرژی تجدیدپذیر، صنایع دفاعی و الکترونیک عناصر کمیاب را مصرف می‌کنند و پروژه‌های استراتژیک را جلو می‌برند. ادامه این وضعیت می‌تواند اروپا را به واردکننده‌ای آسیب‌پذیر بدل کند که توان رقابت جهانی را از دست می‌دهد.
تلاش‌های اروپا برای راه فرار
اتحادیه اروپا معادن داخلی را توسعه می‌دهد، قراردادهای جدید با تأمین‌کنندگان آفریقا و استرالیا می‌بندد و در فناوری بازیافت سرمایه‌گذاری می‌کند.اما این راه‌حل‌ها پرهزینه‌اند و سال‌ها طول می‌کشند تا به نتیجه برسند. در این فاصله، صادرات عناصر کمیاب چین همچنان برگ برنده‌ای است که آینده صنعتی اروپا را در مشت پکن نگه می‌دارد.
