واردات گاز از روسیه بار دیگر به محور بحث‌های انرژی ایران تبدیل شده است. قرارداد دو میلیارد مترمکعبی با مسکو، با وعده کاهش کسری انرژی زمستانی، نشان‌دهنده تلاش ایران برای مدیریت بحران ناترازی است. اما کارشناسان هشدار می‌دهند که این حجم محدود، تنها چند روز مصرف کشور را پوشش می‌دهد و بدون اصلاح مصرف و نوسازی شبکه، مشکل همچنان پابرجاست.
واردات گاز از روسیه؛ مسکن کوتاه‌مدت یا بازی ژئوپلیتیک پرخطر برای ایران؟
ایران در زمستان‌های سرد با کاهش فشار گاز در شبکه روبه‌روست. صنایع فولاد و سیمان مستقیماً تحت تاثیر کمبود گاز قرار می‌گیرند و تولید آنها کاهش می‌یابد. واردات گاز از روسیه اگرچه محدود است، اما می‌تواند از توقف تولید و زیان‌های کلان جلوگیری کند.
وعده‌ها و واقعیت‌ها
مسئولان روسیه از واردات ۵۵ میلیارد مترمکعب سخن می‌گویند، اما آنچه اکنون روی میز است تنها دو میلیارد مترمکعب است. این رقم در برابر مصرف روزانه بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب ایران ناچیز به نظر می‌رسد. کارشناسان انرژی تاکید می‌کنند که این حجم بیشتر نقش مسکن کوتاه‌مدت را دارد تا راه‌حل پایدار.
روسیه و شطرنج ژئوپلیتیک
روسیه پس از کاهش صادرات به اروپا، به دنبال بازارهای جایگزین است. ایران با مشکلات داخلی تولید و کسری زمستانی، گزینه‌ای جذاب برای مسکو محسوب می‌شود. این همکاری نه تنها اقتصادی، بلکه بخشی از بازی ژئوپلیتیک منطقه‌ای است.
معمای ناترازی انرژی ایران
ایران با دومین ذخایر بزرگ گاز جهان هنوز با ناترازی مواجه است. جمعیت رو به رشد، صنایع انرژی‌بر و شبکه فرسوده، سبب کسری روزانه تا ۲۵۰ میلیون مترمکعب در زمستان می‌شود. واردات دو میلیارد مترمکعب گاز روسیه، تنها چند روز مصرف را تامین می‌کند و بدون اصلاح سیاست‌های مصرف، اثر پایدار ندارد.
راهکار واقعی
کارشناسان بر مدیریت مصرف، نوسازی شبکه و سرمایه‌گذاری در میادین مشترک تاکید دارند. واردات گاز از روسیه می‌تواند آغازگر همکاری‌های انرژی میان تهران و مسکو باشد، اما اصل راه‌حل در اصلاح زیرساخت‌ها و راهبرد ملی انرژی نهفته است.
