انفجار بندر شهید رجایی چه تاثیری بر صادرات فولاد ایران خواهد داشت؟

انفجار بزرگ روز گذشته در بندر شهید رجایی بندرعباس، یکی از حیاتی‌ترین شریان‌های تجاری ایران را مختل کرده است. در این گزارش، به بررسی جامع و فنی تاثیر این حادثه بر صادرات فولاد ایران پرداخته‌ایم.

اهمیت بندر شهید رجایی در صادرات فولاد ایران

بندر شهید رجایی با داشتن زیرساخت‌های تخصصی برای حمل و نقل محصولات سنگین، حدود ۴۰ درصد صادرات فولاد ایران را به خود اختصاص داده است. بسیاری از کارخانه‌های بزرگ فولاد کشور مانند فولاد هرمزگان و فولاد کاوه جنوب از این بندر برای ارسال محصولات خود استفاده می‌کنند.

تاثیر مستقیم انفجار بر صادرات فولاد

بر اساس برآوردهای اولیه:

• عملیات بارگیری فولاد در بندر برای حداقل ۲ تا ۳ هفته متوقف خواهد شد.
• روزانه بین ۵۰ تا ۷۰ هزار تن صادرات فولاد دچار وقفه می‌شود.
• احتمال آسیب به تجهیزات حیاتی مانند جرثقیل‌ها وجود دارد که می‌تواند بازسازی را به چند ماه برساند.

این توقف نه تنها صادرات را کند می‌کند، بلکه باعث افزایش هزینه‌های حمل و نقل و کاهش درآمد ارزی کشور نیز خواهد شد.

تاثیر بر قراردادهای بین‌المللی

بیشتر قراردادهای صادرات فولاد ایران بر مبنای تحویل FOB و CFR بسته شده‌اند. اختلال در تحویل می‌تواند منجر به:

• جریمه‌های دیرکرد (Demurrage)
• ریسک فسخ قراردادها توسط مشتریان خارجی
• کاهش اعتماد به زنجیره تأمین فولاد ایران شود.

تاثیر بر بازار جهانی فولاد

با کاهش صادرات فولاد ایران:

• عرضه منطقه‌ای کاهش می‌یابد.
• قیمت فولاد در بازار خاورمیانه و شرق آفریقا ممکن است بین ۵ تا ۱۰ درصد افزایش یابد.
• فرصت‌هایی برای کشورهای رقیب مانند ترکیه، هند و امارات جهت تصاحب بازارهای ایران ایجاد می‌شود.

تاثیر بر اقتصاد داخلی

انفجار بندر شهید رجایی ممکن است پیامدهای مهمی برای بازار داخلی هم داشته باشد:

• کاهش صادرات = افزایش موجودی کارخانه‌ها
• موجودی بالا = کاهش قیمت فولاد در بازار داخلی (به ویژه میلگرد و ورق)
• فشار مالی بر تولیدکنندگان و کاهش درآمد ارزی کشور

پیش‌بینی سناریوهای صادرات فولاد

همچنین بر اساس مدل پیش‌بینی ترسیم‌شده، در صورت طولانی شدن تعمیرات، میزان صادرات فولاد ایران می‌تواند در بدترین حالت تا ۲۰٪ کاهش یابد.

نتیجه‌گیری

انفجار بندر شهید رجایی یک تهدید استراتژیک برای صادرات فولاد ایران محسوب می‌شود. واکنش سریع مسئولان بندری و برنامه‌ریزی جایگزین برای صادرات از بنادر دیگر، می‌تواند شدت آسیب‌های این حادثه را کاهش دهد.

در غیر این صورت، ایران ممکن است بخش بزرگی از سهم بازار فولاد منطقه‌ای خود را در کوتاه‌مدت از دست بدهد.