صنعت خودرو ایران با مشکلات مالی و کمبود نیروی ماهر دستوپنجه نرم میکند. مشکلات مالی و کمبود نیروی ماهر چرخ تولید را کند کرده و قطعهسازان و خودروسازان با زیان انباشته روبهرو شدهاند.
نبود آموزش فنی؛ عامل کندی تولید
صنعت خودرو با کمبود نقدینگی، مطالبات معوق قطعهسازان و محدودیت تامین مواد اولیه روبهرو است. مشکلات موجود، تولید را کند کرده و امید به توسعه را کاهش داده.سیامک مقتدری، عضو هیاتمدیره انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازان، تاکید کرد: «دانشگاهها نیروی کافی تربیت میکنند، اما خروجی آموزشها بیشتر نظری است و با مهارتهای عملی صنعت فاصله دارد.» او افزود، صنعت به نیروی دستبهآچار نیاز دارد که بتواند دستگاهها را تعمیر و خطوط تولید را نگه دارد.
مقتدری گفت، مراکز تخصصی آموزش قالبسازی، برق صنعتی و تعمیرکاران حرفهای در کشور وجود ندارد و اکثر افراد مهارتهای خود را با روش سنتی اوستا-شاگردی یاد میگیرند که کارآمد نیست.
فشار بانکها و تحریمها؛ سد مسیر تولید
بحران نیروی ماهر در صنعت خودرو ایران بسیار چشمگیر است و همچنین ،نیروی انسانی تنها مشکل نیست. تحریمها و سیاستهای بانکی محدودکننده، تامین سرمایه در گردش را دشوار کردهاند. مقتدری گفت: «بانکها منابع لازم را به تولیدکنندگان نمیدهند. سرمایه در گردش مانند خون در رگهای صنعت است؛ بدون آن تولید متوقف میشود.»
وی تاکید کرد: «در کشورهای صنعتی، وامهای بلندمدت و کمبهره برای تولید فراهم میشود. ما چنین امکاناتی نداریم. این محدودیتها امکان معجزه را از صنعت خودرو گرفتهاند.»
نبود ارتباط با جهان؛ مانع ارتقای کیفیت
مقتدری گفت، فقدان تعامل بینالمللی کیفیت خودرو را کاهش داده و روند تولید را کند کرده. او افزود، بعد از برجام شرکتهای خارجی آماده همکاری و انتقال فناوری بودند، اما اکنون هیچ شرکتی همکاری نمیکند. بانک وام نمیدهد، گمرک سختگیری میکند و مواد اولیه دیرتر ترخیص میشوند.
وی افزود: «میانگین قیمت خودرو نو در خارج حدود ۳۰ هزار دلار است؛ واردات محدود و گران، توان رقابت با تولید داخلی را سخت کرده است.»بحران نیروی ماهر در صنعت خودرو ایران نشان میدهد که مشکلات فراتر از تحریمها و نقدینگی است. کمبود مراکز آموزش عملی، ضعف سیاستگذاری بانکی و محدودیتهای بینالمللی، بهرهوری صنعت را کاهش دادهاند. بدون اصلاحات ساختاری در آموزش، تامین سرمایه و تعامل جهانی، تولید خودرو با کیفیت و توسعه صنعتی ممکن نخواهد بود.