افزایش بدهی‌ها و کمبود نقدینگی، زنجیره تأمین خودروسازان را به مرز بحران رسانده‌اند. در حالی‌که خطوط تولید یکی‌یکی در خطر توقف قرار دارند، دولت با اجرای بسته‌های ۲۰همتی برای ایران‌خودرو و سایپا تلاش می‌کند آخرین امید احیای تولید را زنده نگه دارد. این تسهیلات که به‌صورت مستقیم به حساب قطعه‌سازان واریز می‌شود، می‌تواند نقطه عطفی در بازگرداندن جریان تولید باشد، اگر پیش از آن‌که دیر شود، پرداخت شود.
دوپینگ مالی صنعت خودرو در لحظه‌های آخر؛ نبرد با زمان برای جلوگیری از خاموشی تولید
آرش محبی‌نژاد، دبیر انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان خودرو کشور اعلام کرد که بانک مرکزی اختیار قانونی برای افزایش سقف اعتباری دو خودروساز بزرگ کشور دریافت کرد. او توضیح داد که این اقدام با تمدید معافیت‌های نظارتی نظام بانکی و ابلاغ رسمی وزیر صنعت اجرا شد و هم‌اکنون وزارت صمت اجرای آن را کلید زد.
تسهیلاتی که آینده تولید را بازنویسی می‌کند
اعطای مستقیم منابع به قطعه‌سازان، سیاستی تازه در مسیر صنعتی کشور به شمار می‌رود. این تصمیم جریان نقدینگی را از مسیرهای غیرشفاف بیرون کشید و منابع را مستقیم به واحدهای تولیدی منتقل کرد. اگر بانک مرکزی پرداخت‌ها را در همین هفته انجام دهد، زنجیره تأمین خودرو از ایست کامل خارج می‌شود. اما هر تأخیر در اجرای بسته‌های ۲۰همتی، سرعت بحران را بالا می‌برد و زمان را از دست تولید خارج می‌کند.
برنامه‌ریزی دولت برای تثبیت تولید
دولت با تمدید تصویب‌نامه ۱۳۴۰۰ هیأت وزیران، حمایت بانکی از خودروسازان و قطعه‌سازان را برای یک ماه دیگر ادامه داد. سیاست‌های ارزی نیز بازطراحی شد تا منابع محدود کشور به سمت تولید داخلی جریان یابد. وزارت صمت اعلام کرد که واحدهایی که عمق ساخت داخل بیشتری دارند، سهم بیشتری از ارز تخصیصی دریافت می‌کنند؛ رویکردی که انگیزه تولید بومی را تقویت می‌کند و وابستگی به واردات را کاهش می‌دهد.
تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که تزریق پول بدون نظارت، بحران را تکرار می‌کند. این بار وزارت صمت با نظارت مستقیم بر فهرست قطعه‌سازان مشمول، مسیر تخصیص تسهیلات را شفاف کرد تا منابع دقیقاً به مقصد اصلی برسد. این سازوکار جدید، نخستین آزمون شفافیت در سیاست صنعتی دولت را رقم زد.
محبی‌نژاد اعلام کرد که مطالبات زنجیره تأمین خودرو به ۱۶۰ هزار میلیارد تومان رسیده و بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان از آن معوق مانده است. بسیاری از قطعه‌سازان با انبارهای خالی و خطوط متوقف روبه‌رو هستند. او هشدار داد که اگر پرداخت بسته‌های ۲۰همتی دولت در همین هفته انجام نشود، جریان تولید در زمستان فرو‌می‌خوابد و توقف خطوط قطعه‌سازی گسترش می‌یابد.
زمان علیه صنعت حرکت می‌کند
هر روز تأخیر در اجرای طرح، زیان جدیدی به تولید وارد می‌کند و تیراژ خودرو را پایین می‌آورد. کارشناسان می‌گویند بسته‌های ۲۰همتی دولت زمانی نتیجه می‌دهند که هم‌زمان با اصلاح قیمت‌گذاری و ساختار مالی صنعت اجرا شوند. در غیر این صورت، این تسهیلات فقط نقش مُسکن موقت را ایفا می‌کنند و بحران را به تعویق می‌اندازند.
مسیر نجات در اصلاح سیاست‌گذاری
تحلیلگران معتقدند دولت تنها با اصلاح سیاست‌های قیمت‌گذاری می‌تواند خودروسازی را احیا کند. وزارت صمت باید از بنگاه‌داری فاصله بگیرد و نقش سیاست‌گذار کلان را ایفا کند. شفافیت، ثبات ارزی و حذف قیمت‌گذاری دستوری سه محور اصلی برای پایداری تولید در سال آینده به شمار می‌روند.
بسته‌های ۲۰همتی دولت اکنون در نقطه تصمیم قرار دارند. اگر وزارت صمت اجرای آن را سریع و هدفمند پیش ببرد، موتور تولید دوباره روشن می‌شود و زنجیره تأمین جان تازه‌ای می‌گیرد. اما اگر این طرح در پیچ‌های اداری متوقف بماند، صنعت خودرو از رکود عبور نمی‌کند و خطر خاموشی کامل به واقعیت تبدیل می‌شود.
هر خبر یک تحلیل ، هر تحلیل ابزاری برای تصمیم‌گیری
