سید ابوتراب فاضل، رئیس هیئت‌مدیره شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان، در سومین سمینار تحلیلی اندیشکده فولاد و صنایع معدنی تأکید کرد که صنعت فولاد ایران برای بقا و رقابت جهانی، نیاز فوری به اصلاحات مالی و مدیریتی دارد. او با اشاره به ناترازی ۹ میلیارد دلاری و مشکلات انرژی، هشدار داد که تداوم وضعیت فعلی می‌تواند آینده فولاد کشور را به خطر اندازد.
هشدار درباره آینده صنعت فولاد؛ فاضل از ناترازی تا بحران مدیریت گفت
فاضل گفت صنعت فولاد ایران در مسیر پرچالشی حرکت می‌کند. او تأکید کرد که ناترازی در تأمین انرژی، افزایش نرخ تأمین مالی تا ۴۲ درصد و تصمیمات غیرکارشناسی دولت، سه عامل اصلی سقوط حاشیه سود شرکت‌های فولادی هستند.
او افزود که بسیاری از کارخانه‌های فولاد در ایران با ظرفیت کمتر از نصف توان واقعی خود کار می‌کنند و این مسئله بهره‌وری را به شدت پایین آورده است. به گفته او، تنها در نیمه نخست سال جاری، تولید فولاد ایران به ۱۴ میلیون تن کاهش یافته؛ عددی که نسبت به ظرفیت اسمی ۴۵ میلیون تنی کشور، زنگ خطر جدی برای بخش صنعت محسوب می‌شود.
چرخه ناکارآمدی مدیریتی
کاهش تولید فولاد در ایران صرفاً یک نتیجه فنی نیست، بلکه پیامد مستقیم ضعف ساختار مدیریتی و ناهماهنگی سیاست‌گذاری است. شرکت‌های فولادی به‌جای برنامه‌ریزی بلندمدت، درگیر تأمین مالی روزمره شده‌اند. این یعنی منابع به سمت بقا می‌رود نه توسعه.
فاضل تأکید کرد که قیمت‌گذاری دستوری، افزایش هزینه انرژی و تصمیمات متناقض در سیاست‌های حمایتی، بنگاه‌های فولادی را از مسیر رقابت جهانی دور کرده است. او گفت اگر سیاست‌های فعلی ادامه یابد، بخش خصوصی انگیزه سرمایه‌گذاری جدید در زنجیره فولاد را از دست خواهد داد.
هزینه انرژی، قاتل رقابت‌پذیری
افزایش بهای برق و گاز به چالشی بنیادین برای تولیدکنندگان تبدیل شده است. فاضل توضیح داد که حتی خرید برق از ترکیه برای برخی کارخانه‌ها ارزان‌تر از استفاده از شبکه داخلی است. این وضعیت نشان می‌دهد که نظام قیمت‌گذاری انرژی در ایران نیاز فوری به بازنگری دارد تا اصلاحات مالی و مدیریتی فولاد معنا پیدا کند.
او همچنین به پراکندگی ۳۵۰ واحد فولادی اشاره کرد و گفت که این ساختار جزیره‌ای، تصمیم‌گیری کلان را مختل کرده است. در چنین شرایطی، تشکیل قطب‌های فولادی و ادغام واحدهای کوچک می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد و بهره‌وری را بالا ببرد.
فولاد ایران و فرصت طلایی فولاد سبز
فاضل راه نجات صنعت فولاد ایران را حرکت به‌سوی «فولاد سبز» و فناوری‌های نو دانست. او گفت با به‌کارگیری مدل‌های جهانی و استفاده از تجارب موفق کشورهای پیشرو، می‌توان مسیر جدیدی برای رشد و صادرات ایجاد کرد. اما این تحول بدون اصلاحات مالی و مدیریتی فولاد ممکن نیست.
در پایان، رئیس هیئت‌مدیره فولاد غدیر ایرانیان تأکید کرد که دولت و بخش خصوصی باید با همکاری مشترک، راهبردی ملی برای بازسازی صنعت فولاد تدوین کنند. او هشدار داد که بدون اصلاحات ساختاری، بحران فعلی به مرحله‌ای می‌رسد که بازگشت از آن بسیار دشوار خواهد بود.
