۱۰ روز از آتش‌بس می‌گذرد اما اقتصاد هنوز در وضعیت آماده‌باش است. دولت باید میان ابزارهای پرریسک و منابع محدود، راهی برای جبران هزینه‌های جنگ پیدا کند. بانک مرکزی، بازار بدهی و دیپلماسی مالی، هرکدام می‌توانند نقش کلیدی ایفا کنند.
آتش‌بس برقرار اما چالش هزینه‌های جنگ ادامه دارد
بازار سرمایه هنوز ضعیف است
اقتصاددان‌ها معتقدند بازار سرمایه در ایران توان لازم برای پوشش هزینه‌های جنگ را ندارد. برخلاف کشورهای توسعه‌یافته، سرمایه‌گذاران داخلی به دلیل نوسانات بورس و نرخ بهره پایین، به اوراق بدهی علاقه نشان نمی‌دهند. بنابراین نباید روی این بازار حساب زیادی باز کرد.
بانک مرکزی می‌تواند هدفمند پول چاپ کند
دولت می‌تواند پایه پولی را افزایش دهد، اما باید این کار هدفمند باشد. پیشنهاد کارشناسان: تخصیص پایه پولی به بانک‌های سالم یا تحریمی برای اعطای تسهیلات پروژه‌ای، آن‌هم با نرخ ترجیحی. این راه، بخشی از هزینه‌های جنگ را بدون تورم شدید پوشش می‌دهد.
نفت و تجهیزات؛ بده‌بستان ارزی
فروش نفت یا پیش‌فروش آن، یکی از سناریوهای پیشنهادی است. اقتصاددان‌ها توصیه می‌کنند دولت با چین و دیگر شرکای استراتژیک، توافق نفتی-نظامی امضا کند. در این مدل، تجهیزات نظامی دریافت و پول آن بعداً از محل فروش نفت پرداخت می‌شود.
صندوق توسعه ملی؛ ذخیره ارزیِ قابل استفاده
کارشناسان معتقدند منابع صندوق توسعه ملی باید برای پروژه‌هایی اختصاص یابد که بازگشت اقتصادی ندارند؛ مانند پدافند هوایی یا زیرساخت‌های نظامی. با این اقدام، بخش مهمی از هزینه‌های جنگ از طریق ذخایر ارزی تأمین می‌شود.
پروژه‌های غیرضروری باید متوقف شود
کارشناسان هشدار می‌دهند که دولت نباید منابع محدود بودجه را صرف پروژه‌های کم‌اهمیت کند. حذف طرح‌های نمایشی و بازتخصیص منابع به زیرساخت‌های آسیب‌دیده، گامی حیاتی برای مدیریت هزینه‌های جنگ است.
دیپلماسی اقتصادی، آخرین امید
اقتصاددان‌ها تأکید دارند که دیپلماسی فعال می‌تواند دروازه تأمین مالی خارجی را باز کند. کشورهای همسو می‌توانند با وام ارزی یا مشارکت در پروژه‌ها، به دولت در عبور از بحران کمک کنند.
اخبار روز فولاد را در فولادنیوز بخوانید .
